Từ ngày dịch Covid-19 bùng phát, quê nhà lẫn thành phố đều nằm trong vùng bị cách ly, phong tỏa, mẹ chẳng thể ra phố cùng con cháu như trước. Hũ muối dưa cà của mẹ nay trống trơn một góc bếp. Chỉ là món phụ mẹ làm nhưng thiếu nó, bữa cơm của các con thiếu đi sự mặn mà.

Nhịp sống công nghiệp chốn thị thành, hai vợ chồng quen vị các bữa cơm công sở nhiều hơn là cơm nhà. Thỉnh thoảng, con vào chợ nhìn những lọ dưa cà muối bày bán, chợt nhớ quay quắt hương vị mắm muối dưa cà mẹ làm, bèn mua một ít về ăn, nhưng chẳng ai muối được vị dưa cà giống của mẹ. Mỗi lần có dịp về quê, món đầu tiên con để ý trong mâm cơm không phải là thịt, cá mà là bát cà muối xổi, đĩa dưa chua do mẹ làm. Món phụ của bữa cơm nhưng hương vị của nó giúp cả bữa ăn đậm đà lên. Ngày quay về phố, trong hành trang mang theo không bao giờ thiếu lọ dưa muối, cà muối của mẹ.

Thương hai vợ chồng trẻ, bìu ríu con nhỏ, mẹ bảo với bố và các anh chị “nhường mẹ” cho em út vài năm. Mấy năm nay mẹ để bố lại với các anh chị ở quê rồi ra phố cùng vợ chồng con gái út, làm quản gia kiêm bảo mẫu.

Có mẹ ở cùng, bốn mùa trong nhà con gái luôn có dưa cà mắm muối để ăn. Vợ chồng cứ thế quen miệng với vị mặn mà của dưa cà muối đến nỗi “nghiền” luôn hàng ngày. Mẹ khéo léo công việc bếp núc nên với nguyên liệu cà muối, dưa muối có thể biến tấu thành những món ăn chính cho bữa cơm khi kết hợp nó với một nguyên liệu khác để nấu. Từ lúc nào, những bữa cơm công sở không còn hấp dẫn, thay vào đó là những cặp lồng với những món ăn mẹ nấu từ dưa muối, cà muối được hai vợ chồng mang theo hàng ngày. Bữa trưa công sở, mở cặp lồng ra, hai vợ chồng thích thú trước sự thèm thuồng của đồng nghiệp. Hóa ra, với nhiều người, những món ăn từ dưa muối, cà muối của những người mẹ ở quê tự tay làm vẫn luôn thường trực trong nỗi nhớ. Về nhà, mẹ nghe con gái kể chuyện đồng nghiệp thèm món dưa cà muối với niềm vui khe khẽ. Từ hôm đó trở đi, trong cặp lồng cơm của mỗi người mang đi nặng hơn, kèm câu dặn dò của mẹ: “Mẹ làm nhiều hơn cho mỗi đứa, anh chị nào thích thì chia cho họ cùng ăn”.

Trước khi dịch bùng phát, bố ốm, mẹ về quê rồi bị kẹt lại luôn. Giãn cách, vợ chồng ở nhà làm việc online, thực hiện luôn nhiệm vụ “kép”: Vừa làm việc, vừa nội trợ trông con. Bữa cơm gia đình được duy trì nhiều hơn nhưng chẳng thể đậm đà như những ngày có mẹ vào bếp. Đặc biệt, món dưa cà muối thiếu hẳn. Con gái học mẹ kiểu gì cũng chẳng thể thành công, muối dưa cà lần nào thì lần đó hỏng. Mỗi lần nghe con gọi điện về báo thất bại trong việc muối dưa, cà, bố lại cười bảo: “Đó là tay nghề của mẹ con, cả họ nhà mình mỗi bà ấy có “mát tay” muối dưa cà, làm mắm nhất”.

Có những món ăn ngỡ chỉ là kỷ niệm của thời khốn khó trong tuổi thơ, nhưng nó lại gắn bó và theo ta suốt cả cuộc đời. Cũng như món dưa cà muối của mẹ, là món phụ của bữa cơm nhưng thiếu nó lại khiến bữa cơm bớt đi một vị mặn mà. Bởi kèm trong đó là vô vàn tình yêu của người mẹ.